Kronik Miyeloid Lösemi (KML)
Kronik miyeloid lösemi (KML) miyeloid seri hücrelerinin aşırı ve kontrolsüz çoğalmasına yol açan bir hematopoetik pluripotent kök hücre hastalığıdır. İnsidansı 1-2/100,000’dir. Erkeklerde daha sık (Erkek/Kadın: 1,3/1) görülür ve 40-60 yaş arasında görülme sıklığı artar. Kronik myeloid lösemide (KML) t(9:22) sonucu 22. kromozomun 11q bandındaki BCR geni ile 9. kromozomun q34 bandına yerleşik ABL geninin 22. kromozom (Ph kromozomu) üzerinde birleşmesi ile BCR-ABL1 füzyon geni oluşur ve bu genin ürünü olan p210 peptidi tirozin kinaz aktivitesine sahiptir. Ph pozitif hücre klonunun çoğalmasına ve lökositoza neden olur. Hastalar hekime genellikle kronik evrede başvururlar.
KML’nin 3 evresi vardır:
1. Kronik evre (%85),
2. Hızlanmış (akselere) evre (%10),
3. Blastik evre (%5)
DSÖ 2016 KML evre tanımları
Hızlanmış Evre
• Tedaviye yanıtsız ve ısrarcı veya giderek artan lökosit sayısı (>10,000/mm3)
• Tedaviye yanıtsız ve ısrarcı veya giderek artan dalak büyüklüğü
• Tedaviye yanıtsız kalıcı trombositoz (>1,000,000/mm3)
• Tedavi ile ilişkisiz kalıcı trombositopeni (<100,000/mm3)
• Çevresel kandaki bazofillerin ≥%20 olması
• Çevresel kan lökositlerinin ve/veya çekirdekli kemik iliği hücrelerinin %10- 19’unun blast olması (çevresel kan veya kemik iliğinde lenfoblast varlığı <%10 dahi olsa, blastik dönüşüm açısından ileri inceleme yapılması önerilir)
• Tanı sırasında Ph+ hücrelerde bazı klonal kromozom anomalilerinin olması ve/ veya takipte sitogenetik olarak klonal dönüşüm olması
Blastik Evre
• Periferik (çevre) kan lökositlerinin veya kemik iliğindeki çekirdekli hücrelerin ≥%20’sinin blast olması
• Kemik iliği dışı (ekstramedüller) blastik proliferasyon
• Kİ biyopsisinde gruplar halinde blastlar olması
Tanı
KML’de tanı anında lökositoz tipik bulgudur ve blasttan parçalı nötrofillere kadar granülositer seri olgunlaşmasının tüm evrelerinin görülebileceği bir granülositoz durumu tabloya hakimdir. Miyeloblastlar tipik olarak %1-2 civarındadır ve kronik evre KML’de %10’u geçmez. Bazofil sayısı her zaman artmış olarak bulunur ve hastalığın erken döneminde lökosit sayısı artmadan önce bile tespit edilebilir. Trombosit sayısı hastaların yarısından fazlasında artmıştır ve trombositler görünüm olarak değişkendir. Olguların %25’inde periferik kanda megakaryositlere rastlanır. Lökosit alkalen fosfataz (LAP) skoru KML’de düşüktür ancak enfeksiyon varlığında, KML tedavisi sonrasında, akselere ve blastik evre esnasında yüksek bulunabilir.
KML’de kemik iliği hipersellülerdir ve miyeloid eritroid hücre oranı miyeloid dizi lehine artmıştır (miyeloid/eritroid oranı normalde 3/1 iken KML’de 20:1 düzeyinde bile olabilir). Megakaryosit sayısı sıklıkla artmıştır. Fokal, nadiren ciddi oranda kemik iliği fibrozu tabloya eşlik edebilir.
Ph kromozomu 9. kromozomdaki ABL protoonkogeni ile 22. kromozomdaki BCR geninin 22. kromozom üzerinde füzyonuna yol açan bir translokasyon sonucu ortaya çıkmış anormal 22. kromozomdur. KML tanılı hastaların %90-95’inde saptanır.
